Terenowe testy preparatów odstraszających kleszcze. Zaprojektuj własny, bezpieczny repelent.

Willa, położona na klifie, z okien widać falujące morze, czysty piasek plaży, prawdziwa sielanka. Tuż obok złowieszczy znak: uwaga KLESZCZE. Po chwili kleszcz przysiada na zeszycie w kratkę. To znak, że czas przystąpić do testów skuteczności ziołowych preparatów odstraszających.

Do willi na klifie zaprosiłam w palmowy weekend zielarzy z całego kraju. W piątkowe popołudnie omawialiśmy naturalne olejki eteryczne i odczynniki chemiczne, odstraszające insekty. Był to premierowy pokaz eukaliptusa cytrynowego (Corymbia citridora), zawierającego dwa razy więcej cytronellalu niż cytronella (Cymbopogon winterianus). Był efekt ŁaŁ! związany z wykorzystaniem w repelencie olejku ylang-ylang i styraksu (zawierają benzoesan benzylu) i efekt odwrotny, z powodu zastosowania octanu etylu (zmywacz do paznokci). Omówiliśmy też różnice w składzie olejków o handlowej nazwie „cedrowy” : cedr himalajski versus cedr wirginijski. Na koniec każdy wykonał preparat wzorowany na recepturze Znikacza Kleszczy, znanego z mojego zeszłorocznego wpisu blogowego (Zielarz kleszcza nie rozpieszcza), w wersji z bursztynami i tujonem.

Do wykonania preparatu każdy miał do dyspozycji następujące składniki:

  • olejek cytronella
  • olejek eukaliptus cytrynowy
  • olejek trawa cytrynowa
  • olejek anyżowy
  • olejek golteriowy
  • olejek goździkowy
  • olejek amyrisowy
  • olejek ylang-ylang
  • olejek cedrowy (wirginijski)
  • etanolowy ekstrakt żywicy benzoesowej (styraks)
  • paczula
  • octan benzylu
  • ekstrakt z gałązek tui w octanie etylu
  • ekstrakt z bursztynów w octanie etylu

Bazowa receptura:

  1. wykorzystaj po 1 g wybranych olejków eterycznych, minimum 5 różnych
  2. dodaj 1g octanu benzylu i 5g wybranego ekstraktu na octanie etylu
  3. dodaj naftę kosmetyczną do 100g
  4. rozlej do butelek

Następnego dnia przygotowałam Łapacze Kleszczy, czyli białe taśmy, przyczepione do sznurków. Każdy Łapacz ma swój numerek, nasączony jest wybraną substancją o potencjale odstraszającym kleszcze. Numerki i nazwy substancji spisane są na osobnej kartce.

Łapacze ciągnie się za sobą po lesie, podczas zbiorów ziół. Co 10 minut należy wykonać przegląd Łapaczy, czyli sprawdzić/policzyć ilość kleszczy. Biała powierzchnia ułatwia procedurę, kleszcze są bardzo dobrze widoczne.

Łapaczy kleszczy. Testowe papierki do sprawdzania skuteczności ziołowych repelentow. #chatkaczarow

Post udostępniony przez Inez Herbiness (@inez_herbiness)

 

Uczestnicy eksperymentu wybrali  po 1-2 łapacze i wyruszyliśmy w teren. Droga wiodła wzdłuż plaży, wiał wiatr z zachodu, nasze białe papierki frunęły z przodu, tworząc wrażenie, że wyprowadzamy na spacer pieski. Łapacze otrzymały oficjalną nazwę „Pieski do łapania kleszczy”.

 

Idziemy łapać kleszcze. Eksperyment.

Post udostępniony przez Inez Herbiness (@inez_herbiness)

Pierwszy kleszcz został zauważony kilka minut po wejściu do lasu, na piesku Grażyny. Grażyna miała ogromne szczęście do łapania kleszczy, po prostu talent. Po powrocie do bazy okazało się, jej pieski należały do grupy kontrolnej, nie były nasączone żadną substancją. Taka kontrolna powierzchnia jest bardzo ważna, pozwala obserwować występowanie kleszczy na danym terenie. Gdyby kontrolne pieski były wolne od kleszczy, moglibyśmy przypuszczać, że ich tam wcale nie ma i należałoby zmienić teren badań.

Oto wyniki eksperymentu

  1. kontrolny                  : kleszcz
  2. kontrolny                  : kleszcz
  3. kontrolny                  : pusty
  4. kontrolny                  : kleszcz
  5. znikacz Beaty           : pusty
  6. olejek anyżowy        : pusty
  7. olejek goździkowy  : kleszcz
  8. golteria rozesłana   : kleszcz
  9. eukaliptus cytrynowy: pusty
  10. znikacz Magdy         : pusty
  11. olejek cytronella     : pusty
  12. trawa cytronowa     : kleszcz był ale….zniknął
  13. octan benzylu          :pusty
  14. kontrolny                  : był kleszcz i zniknął
  15. kontrolny                  : pusty
  16. kontrolny                  : 3 kleszcze
  17. kontrolny                  : (ten piesek zaginął  w akcji)
  18. octan etylu               : kleszcze
  19. znikacz Moniki        :pusty
  20. znikacz Basi             : pusty

Eksperyment potwierdził skuteczność Znikacza Kleszczy. Negatywne wyniki substancji jak: octan etylu, olejek goździkowy i golteriowy mogą dziwić, są to znane od dawna, skuteczne środki przeciw insektom. Kłopot stanowi ich lotność: ulotniły się zanim weszliśmy do lasu. W związku z tym faktem zasadniczy zadaniem przy komponowaniu nowych repelentów jest utrwalanie zapachu.

O utrwalaniu zapachu rozmawialiśmy podczas wspólnego komponowania botanicznych perfum (warsztaty Chatka Czarów). Paczula, amyris, styraks, anyż, octan beznylu są nie tylko wrogami kleszczy – to fiksatory, substancje utrwalające zapach, „przytrzymują” bardziej lotne składniki. Mój nowy Znikacz (koncentrat) zawiera znaczną ilość tych frakcji, a jako nośnik zastosowałam alkohol benzylowy. Zapach znikacza utrzymuje się około 1 dobę (testy w temp. 14 stopni, wiatr). Testy w toku, kilka wersji zabieram ze sobą na świąteczną eskapadę do serca lasu: dostałam w prezencie posiadłość Klarenwerder w Osadzie Leśnej. Piękny teren z rzeką, mostem, strumieniem, rozlewiskiem, mokradłem, „baobabem”, wąwozem, górami, śledziennicą, łuskiewnikiem, jałowcami, różami i sadem…Rośnie tam sporo kokoryczy, a doświadczenie podpowiada mi, że tam, gdzie kokorycz, tam kleszcze.

Każdy może samodzielnie komponować bezpieczne preparaty odstraszające kleszcze. Naprawdę.

Ten post ma 16 komentarzy

  1. Mała Mi

    Aj-aj-aj! Ale bym się przyssała do tych usystematyzowanych szufladek – jak ten „kleszcz”! I żaden repelent by mnie nie odgonił (no, może Inez miotłą) 😀
    A na poważnie – czas uzupełnić olejkowe zapasy 🙂

  2. Monika

    Prawdziwa natura naukowca. Jestem pełna podziwu i dziękuję za twn wpis! Mam jeszcze twój znikacz kleszczy ale chetnie kupie ten ulepszony a moze kiedys zrobie sama! Pozdrawiam Monika.

  3. simonviajero

    można je z powodzeniem stosować na zwierzęta?

    1. Ewa Debis

      Broń Boże na koty!!! Prawie wszystkie te olejki są toksyczne dla kotów, kumulują się w wątrobie i niszczą ją. Nie stosować do dyfuzorów w pomieszczeniach, gdzie one przebywają.

      1. simonviajero

        A co z psami?

        1. Kasia Sz

          dołączam się do pytania: jak tam z pieskami? można je psikać znikaczem?

        2. Ewa Debis

          Psy maja zupełnie inny metabolizm, te składniki nie szkodzą im. Ale tak naprawdę, to jest dosyć drogi gips taki naturalny repelent, i będzie sie próbował pozbyć zapachu- a ostry jest
          . I cóż, dla kotów stosuje pipety, dla psa – Bravecto.

          W dniu 5 maja 2017 21:18 użytkownik Disqus napisał:

          1. Inez Herbiness

            chodzi o terpeny i fenole, których koty nie metabolizują. Na nieszczęście, cytronellal to terpen, niebawem przyjrzę się składnikom bezpiecznym dla kociaków. Nie chcecie wiedzieć, ile kotów „adoptowało” się w tym sezonie….
            Co do kosztowności – rzecz jest niesamowicie wydajna.

    2. Inez Herbiness

      Składniki w tym stężeniu są bezpieczne dla psów i koni, dla kotów są niebezpieczne

  4. WiolciaR

    Witam serdecznie,
    Czy jest możliwość zakupu Pani znikacza? Bardzo proszę o odpowiedź. Pozdrawiam.

  5. Mątewka

    Mam pewne obawy, że papierki mają jednak wadę: nie są człowiekiem tudzież innym dawcą.
    Jeden lekarz mi powiedział, że wygłodniałego kleszcza żaden zapach nie odstraszy. Mam nadzieję, że jednak nie miał racji, bo zamierzam w to cudo jednak zainwestować.

  6. Jovi Trz

    Papierki musiałyby być ciepłe. Podobno kleszcz wyczuwa nasze ciepło z kilku lub kilkunastu metrów. Ja i tak muszę powierzyć życie znikaczowi bo nie wyszłabym bez niego w większą trawę

    1. Inez Herbiness

      Papierki spełniają rolę super, te bez znikaczy lub ze złymi formułami łapią masę robali.

      1. Jovi Trz

        Twój repelent jest extra. Byłam w największych chaszczach po zioła. Stan kleszczy 0. Zapach ubrań utrzymywał się 2 dni.

  7. Mateusz Kownacki

    najlepszym środkiem i tak jest mugga i inne preparaty, które mają dużo deet

  8. Magda

    Inez, a jak myślisz czy ekstrakt zwykłej żywicy sosnowej w octanie etylu byłby dobrym znikaczem?

Możliwość dodawania komentarzy nie jest dostępna.